De distributieriem vervangen – wanneer wordt het tijd?
Het ziet er wellicht ingewikkeld uit, maar als je het trucje snapt, valt dit valt reuze mee.
Inhoudsopgave
- Taak van de distributieriem
- Waarom is het zo belangrijk om de distributieriem te vervangen?
- Waarom breken distributieriemen?
- Wanneer wordt de distributieriem vervangen?
- Een distributieriem vervangen in tweedehandsauto's
- Wat gebeurt er bij het vervangen van de distributieriem?
- Hoeveel kost een timingbandwissel?
Taak van de distributieriem
De distributieriem verbindt de krukas van verbrandingsmotoren met de nokkenas of nokkenassen. De nokkenassen roteren op hun beurt om de inlaat- en uitlaatkleppen van de cilinder aan te drijven en zo de welbekende viertaktcyclus van verbrandingsmotoren (inlaat, compressie, arbeid en uitlaat) in werking te zetten. Slechts kleine toleranties zijn hierbij toegestaan om de motor zo efficiënt mogelijk te laten werken. In andere woorden: het klepregelsysteem, en daarmee verbonden de distributieriem, moeten ervoor zorgen dat zoveel mogelijk verbrandingslucht of een mengeling tussen brandstof en lucht de cilinders bereikt gedurende de inlaatfase. Daarna moeten alle kleppen gesloten zijn om het gas te comprimeren en het te doen ontsteken. Onder de druk van de explosie beweegt vervolgens de zuiger omhoog – en daarmee de krukas. Aan het eind van de cyclus wordt de verbrande brandstof richting het uitlaatsysteem getransporteerd over de uitlaatkleppen, die nu geopend zijn.
Waarom is het zo belangrijk om de distributieriem te vervangen?
Er zijn twee verschillende essentiële problemen die verholpen kunnen worden door de distributieriem te vervangen. Aan de ene kant kunnen distributieriemen uitrekken na langer gebruik, hierdoor loopt de timing van de kleppen niet langer perfect af. Hierdoor verbruikt de motor meer brandstof en levert deze minder vermogen.
Andere problemen die opvallen zodra de distributieriem uitgerekt is zijn een instabiele loop van de motor en een waarschuwingsmelding die door het uitgassysteem afgegeven wordt. Vaak is het niet eens de distributieriem zelf die uitrekt maar ligt het probleem in de spanrol (geleiderol). De kracht van de spanrol neemt in de loop van de tijd af. Omdat de rol dan meer speling heeft, kan de riem op de poelies slippen. Daarom is het belangrijk om samen met de distributieriem ook altijd de spaninrichting te vervangen. Als je een distributieriemset koopt hoort dit onderdeel er dan ook altijd bij.
Als een distributieriem breekt, blijven de nokkenassen en dus de kleppen plotseling stilstaan. De krukas blijft echter ronddraaien en de zuiger kan dan botsen met een open klep in het bovenste dode punt. Dit leidt dan tot een total loss van de motor – ofwel de motor kan niet meer worden gerepareerd of alleen voor zeer veel geld. Weliswaar zou de ruimte tussen de zuiger en de kleppen van de verbrandingskamer vergroot kunnen worden en zo het risico dat ontstaat door een gebroken distributieriem verhelpen, maar ieder voordeel heeft uiteindelijk een nadeel. Zogenaamde vrijlopers werken namelijk minder efficiënt omdat de energie die door de verbranding wordt vrijgegeven niet optimaal overgedragen kan worden aan de zuiger. Auto’s mogen echter niet dusdanig inefficiënt werken, omdat ze dan niet meer voldoen aan de wettelijke emissieregels. Daarnaast is een laag brandstofverbruik ook een belangrijke eigenschap waar kopers van auto’s op letten. Daarom hebben de meeste motoren geen vrije loop en is het dus belangrijk om ervoor te zorgen dat ze niet beschadigd kunnen worden door gebroken riemen door regelmatig de distributieriem te vervangen.
Waarom breken distributieriemen?
Distributieriemen bestaan hoofdzakelijk uit rubber en zijn versterkt met staalkabels of tractiekabels van glasvezel. Onder bepaalde omstandigheden beschermt een laag kevlar daarnaast de kanten van de tanden. De zwakste schakel in deze constructie is het rubber. Na verloop van tijd verliest het rubber de weekmakers en wordt het hard en broos of kunnen scheurtjes ontstaan. Daarom wordt een distributieriem niet enkel vervangen na een bepaald altijd kilometers, maar ook na een bepaalde levensduur. Overigens loopt de distributieriem vooral risico tijdens het starten van de motor in de winter. De lage temperaturen maken de motorolie viskeus wat resulteert in een bijzonder hoge motorweerstand. Onder bepaalde omstandigheden voldoet het effectieve koppel van de distributieriem dan niet. Uiteraard kunnen distributieriemen ook breken bij een vol toerental onder hoge belasting. Meestal zijn de eerste tekenen dat een riem gaat breken niet op te merken. De motor blijft draaien en van buitenaf kunnen beschadigingen aan de riem niet vastgesteld worden. Het is daarom des te belangrijker om ervoor te zorgen dat je je houdt aan de vervangingsrichtlijnen die de fabrikant vastlegt.
Wanneer wordt de distributieriem vervangen?
Bij het bepalen wanneer een distributieriem vervangen moet worden kunnen de opgaves van de fabrikant gevolgd worden. Over het algemeen ligt dit tussen de 60.000 en 120.000 km, maar niet later dan om de 8 à 10 jaar. Deze vervangingswaarden verschillen aanzienlijk, afhankelijk van de auto en de motor. In het serviceboekje van de auto staan de vervangingsrichtlijnen vermeld. Naast het vervangen van de distributieriem zelf, kijken de meeste monteurs tijdens een autokeuring ook of er vroegtijdige tekenen van slijtage zijn. Natuurlijk beïnvloedt ook de kwaliteit van de distributieriem de uiteindelijke levensduur. Wij raden aan om altijd te vertrouwen op producten van gerenommeerde merken. De specialistische bedrijven Gates, SKF en Febi bieden producten van het allerhoogste niveau. Zo kom je later niet voor dure verrassingen te staan.
Een distributieriem vervangen in tweedehandsauto’s
Als je een tweedehandsauto koopt, let dan goed op de staat van de distributieriem. Het vervangen van de riem kost veel geld en dit moet je dus ook in je achterhoofd houden bij het evalueren van de prijs. Daarnaast houdt niemand ervan om met pech langs de weg te staan vanwege een gebroken distributieriem. Over het algemeen wordt dergelijke schade niet eens gedekt door een verzekering voor een tweedehands. Controleer daarom het serviceboekje of vraag om facturen waarmee de laatste vervanging van de distributieriem na te lopen is. Als de verkoper deze documenten niet heeft en de auto al op leeftijd is, moet je de distributieriem altijd laten vervangen.
Wat gebeurt er bij het vervangen van de distributieriem?
Het vervangen van een distributieriem is altijd relatief complex. Het werk moet daarnaast zorgvuldig uitgevoerd worden. Afhankelijk van de montagepositie en constructie van de motor kan het nodig zijn om het motorblok te verwijderen om de distributieriem te bereiken. De voorkant van sommige auto’s kan in een servicestand geplaatst worden om de installatietijd en dus ook de kosten te verminderen. Toch moeten meerdere auto-onderdelen van de meeste moderne auto’s verwijderd worden, zoals de dynamo en de luchtcompressor. Zodra er genoeg ruimte beschikbaar is voor de installatie, wordt eerst de afdekking van de distributieriem verwijderd. In tegenstelling tot distributiekettingen hebben distributieriemen geen smering nodig om te lopen (droge loop). Voordat het werk aan de riem zelf kan beginnen, wordt de zuiger in de eerste cilinder naar het bovenste dode punt gebracht en zowel de nok als de krukas ontkoppeld . Het is voor thuissleutelaars over het algemeen niet de moeite waard om het speciale gereedschap dat hiervoor nodig is aan te schaffen.
Zodra de krukas en de nokkenassen niet meer kunnen draaien, kun je beginnen met het ontspannen van de spanrol en deze veilig te stellen. Vervolgens wordt de distributieriem verwijderd en kunnen de geleiderol, de spaneenheid en de waterpomp vervangen worden. De waterpomp moet ook vervangen worden omdat het dichtingsrubber over het algemeen net zoveel afslijt als de distributieriem. Daarnaast is het aanzienlijk goedkoper om de waterpomp op dit moment te vervangen, ook al is deze nog dicht. Later moet de distributieriem namelijk opnieuw verwijderd worden zodra de pomp begint te lekken. Zodra je alle onderdelen weer op hun plaats hebt bevestigd, kan de nieuwe distributieriem worden aangetrokken. Hierbij hangt de spanrol natuurlijk nog steeds zonder spanning op z’n plaats. Gebruik een distributieriem met de juiste afmetingen, loop de breedte na en tel het aantal tanden. Tijdens het inbouwen van de riem dien je rekening te houden met de inbouw- of looprichting van de riem. Meestal wordt dit aangegeven. Als dit niet direct aangegeven wordt, kun je dit controleren met behulp van de letters. De letters op de riem zijn vanuit het perspectief van de monteur leesbaar en mogen niet ondersteboven staan.
Nadat de distributieriem weer teruggeplaatst is worden de demonteergereedschappen verwijderd en de motor tweemaal doorgedraaid in de looprichting (handmatig doordraaien van de krukas met behulp van een ratel). Hierbij mag de riem niet schokken of blokkeren. Na het testen van de riem kunnen alle onderdelen weer ingebouwd worden en bevestigd worden aan de ophangingen. Uiteraard worden alle expansiebouten vervangen en vastgedraaid met het juiste koppel. Daarnaast wordt over het algemeen aanbevolen om een testritje te maken na het vervangen van de distributieriem.
Wat kost het vervangen van de distributieriem?
Het vervangen van een distributieriem loopt aardig in de kosten. Naast het kopen van onderdelen van hoge kwaliteit moeten natuurlijk ook de garagemonteurs betaald worden. Hierbij geldt: hoe minder ruimte beschikbaar is onder de motorkap, hoe duurder de vervanging wordt. Reken, afhankelijk van de garage, met kosten tussen ongeveer 500 en 1000 euro voor het vervangen van de distributieriem. Probeer desondanks niet zelf de distributieriem te vervangen. De kleinste foutjes kunnen de motorprestaties beïnvloeden of je komt zelfs stil te staan. Daarnaast kun je geen aanspraak meer maken op de garantie en ook kun je niet meer rekenen op coulance van de fabrikant. Daarom raden wij je aan om in plaats daarvan de onderdelen van kwaliteitsfabrikanten tegen een lage onlineprijs bij ons te kopen. Daarna kun je de kosten voor het vervangen van de distributieriem ook online vergelijken.
